Etik Kurul İzni ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Bir araştırmanın/projenin Etik Kurul incelemesi ve onayı gerektirip gerektirmediğini anlamak bazı koşullarda zor olabilir. Karar vermenizi kolaylaştırmak ve başvurunuzu sorunsuz yapabilmeniz için size bu çalışmayı hazırladık. Etik kurul karar sürecinin uzamaması ve siz değerli araştırmacılarımızın zaman kaybı yaşamaması adına Etik Kurul başvurularınızın aşağıdaki bilgilendirmeler dikkate alınarak hazırlanması ve Kurulumuza gönderilmesi uygun olacaktır.  Aşağıda yer alan sorulara göz atarak merak ettiğiniz konulara cevap bulabileceğinizi umuyoruz.

Tüm insan araştırmaları ve kısmen insan araştırmalarını içeren diğer tüm faaliyetler, sponsor/destekleyici olup olmadığına bakılmaksızın ilgili etik kurul tarafından değerlendirilmeli ve veri toplanmaya başlanılmadan önce onaylanmış olmalıdır. İnsan katılımcıları içeren tüm araştırmalar (görüşmeler, anketler ve soru formları dahil) ilgili etik kurul tarafından değerlendirilmelidir.

Evet. Bu kurallar bir öğretim elemanı danışmanlığında yürütülen öğrenci araştırmaları/ projeleri için de geçerlidir. Ancak, etik kurul onayının alınmasından, araştırmanın yürütülmesinden, gözetiminden ve yönetiminden öncelikle danışman öğretim elemanı sorumludur.

Hayır. Ancak; insan araştırmaları ve kısmen insan araştırmalarını içeren diğer tüm faaliyetler, ilgili etik kurul tarafından değerlendirilmeli ve veri toplanmaya başlanılmadan önce onaylanmış olmalıdır.

Hayır. 2020 yılı öncesi araştırma verileri kullanılmış, yüksek lisans/doktora çalışmalarından üretilmiş (makalede belirtilmelidir), bir önceki yıl dergiye yayın başvurusunda bulunulmuş, kabul edilmiş ama henüz yayımlanmamış makaleler için geriye dönük etik kurul izni gerekmemektedir.

Tüm insan araştırma ve projelerinin, çalışma başlamadan/veri toplanmadan önce değerlendirilmesi ve onay alınması gerekmektedir.

Hayır. Etik kurul izni geriye dönük verilemez. İlk değerlendirme ve izin çalışma başlamadan önce tamamlanmış olmalıdır.

Ölçme Araçları adları ve kaynakçaları kısmında, araştırmada kullanılacak ölçme aracı “ölçek” niteliği taşıyor ve bilimsel açıdan da geçerli ve güvenilir ise “ölçek” olarak yazılıp kaynakçası tam olarak verilmelidir; eğer ölçme araçları araştırmacılar tarafından oluşturulmuş ve/veya bilimsel olarak ölçek niteliği kazanmamış ise bu tip ölçme araçları “ölçek” değil türüne göre “anket”, “form” vb. adlarla isimlendirilmeli, araştırmacı tarafından oluşturulduğu belirtilmelidir.

Evet. Eğer İZÜ öğretim elemanı, çalışanı ya da öğrencisi iseniz ve çalışmanın yürütülmesinde görev alıyorsanız, çalışmanın nerede yapılacağına bakılmaksızın, araştırmanızın ilgili etik kurulumuz tarafından onaylanması gerekmektedir.

Başvurunuzda herhangi bir evrak ve içerik eksikliği yok ise EBYS ile başvurunuz Kurulumuza iletilir. Kurulumuz her ayın son haftası toplanır ve her ayın 15 ine kadar kurula ulaşmış olan başvuruları ele alır. 15 inden sonra ulaşan başvurular bir sonraki ayın toplantı gündeminde değerlendirilir. Toplantı akabinde uygun bulunmayan başvuruların gerekçeleri gündem yoğunluğuna göre en kısa sürede tebliğ edilir. Uygun bulunan araştırmaların onay belgelerinin hazırlanması düzeltmelerle ilgili geri dönütler için verilen süre ile 15 iş gününü bulabilmektedir.

Eğer başvuru belgelerinizi eksiksiz ve zamanında her ayın 15 ine kadar kurula ulaşmış olacak şekilde (ilgili tarihten en az iki gün öncesinde) bağlı bulunduğunuz birime  teslim ederseniz, başvurunuz öngörülen sürede değerlendirilir. Her ayın 15 inden sonra kurula ulaşan başvurular bir sonraki ayın toplantı gündemine alınır. Başvurunun Enstitü Müdürlüğü veya Dekanlığa iletilmesi kurum içi işleyişten dolayı kurula ulaştığı anlamına gelmez. Başvuruların Etik Kurul Başkanlığına sevki durumunu öğrenciler Enstitü Müdürlüğü, akademisyenler Fakülte Sekreterliklerinden takip etmelidir.

Evet. Covid-19 Pandemisiyle ilgili yapılacak olan her türlü bilimsel araştırmalar öncesinde Sağlık Bakanlığının konuyla ilgili kurmuş olduğu komisyondan online başvuru ile izin alınmalıdır. Başvuru Formu ve Cevabi Onay yazısı Etik Kurul Başvuruları ekinde sunulmalıdır.  Başvuru Bakanlık tarafından 5 iş günü içinde sonuçlanmaktadır.

Başvuru Linki:

https://bilimselarastirma.saglik.gov.tr/_layouts/15/BilimselYayin_Membership/login.aspx?ReturnUrl=%2f_layouts%2f15%2fAuthenticate.aspx%3fSource%3d%252F&Source=%2F

Evet. Milli Eğitim Bakanlığının 2020/02 Sayılı Genelgesi kapsamında Milli Eğitim Bakanlığına bağlı her tür ve derecedeki okul ve kurumlarda yapılmak istenen bilimsel çalışmalar Bakanlığın Bilimsel Araştırma Uygulama İznine ilişkin 2020/02 sayılı Genelgesi doğrultusunda hazırlanacaktır. Araştırmacıların yapacakları ulusal ve uluslararası araştırma uygulamaları ve veri toplama faaliyetlerinin izin taleplerinde İlgili kurumlara yapılacak olan başvuru Lisansüstü Öğrencileri için Anabilim Dalı Başkanlığı kanalıyla Enstitü üzerinden yapılır. Öğrencinin çalışma izni için ilk olarak https://ayse.meb.gov.tr   sitesi üzerinden ön başvuru yapması ve genelgede yer alan "Araştırma İzni Başvuru Taahhütnamesi”ni doldurması, Taahhütname, Tez önerisi, ölçek/anketler ekiyle Enstitü Müdürlüğüne dilekçe ile başvurması gerekmektedir. Akademisyenlerin bireysel olarak https://ayse.meb.gov.tr üzerinden başvuru yapması gerektiği belirtilmektedir. Aksi davranışlarda Araştırmacı/lar hakkında Bakanlıkça adli ve idari soruşturma açılacağı ilgili genelgede bildirilmektedir.

Bakınız Genelge Linki: http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/2034.pdf

–  Lisans öğrencilerinin sadece danışman hocaları eşliğinde ve sorumluluğunda veya minimal risk içeren araştırmalarda gönüllü katılımcı olmalarına izin verilebilir.

– Öğrenci; çalışmanın amacı, gerekçesi, veri toplama süreci ve araştırmacının ilgi alanı konusunda bilgilendirilmiş olmalıdır.

– Öğrencinin araştırmaya gönüllü katılımı için yapılacak davet zorlayıcı olmayan bir şekilde tasarlanmalıdır. Öğrenci herhangi bir ceza almaksızın, ya da herhangi bir fayda kaybetmeksizin herhangi bir zamanda çalışmadan çekilebilir ya da çalışmaya katılmayı reddedebilir olmalıdır.

– Araştırmacılar, katılımcı toplamak ve/veya çalışmayı yapmak için öğrencinin rutin ders saatlerini kullanmıyor olmalıdırlar.

Evet. 18 yaşından küçük katılımcıların araştırmalarda gönüllü katılımcı olarak yer alabilmesi için ailesinin ya da yasal temsilcisinin imzalı izninin alınması gereklidir.